Warzywa i owoce sezonowe – które z nich są najzdrowsze?
Sezon na warzywa i owoce nie jest w Polsce szczególnie długi. Tym bardziej należy w pełni go wykorzystać. Właśnie teraz dojrzewają rośliny o największych właściwościach odżywczych i zdrowotnych. To najlepszy moment, by zajadać je świeże – takie są bowiem najbardziej wartościowe, ale jednocześnie przygotowywać z nich weki na zimę. W ten sposób nasze spiżarnie wypełnią się nie tylko smakiem lata, ale też słojami pełnymi witamin i cennych mikroelementów.
Wszystkie warzywa i owoce sezonowe, które dojrzewają na naszych polach, w sadach czy ogrodach są zdrowe i warte polecenia. Wśród nich są jednak rośliny wyjątkowe, o szczególnie dobroczynnych właściwościach prozdrowotnych. I to właśnie one powinny jak najczęściej gościć na naszych stołach.
Jedzmy sezonowo!
Dziś niemal wszystkie warzywa dostępne są w sklepach przez okrągły rok. Pamiętajmy jednak, że pomidor – jeden z najzdrowszych produktów spożywczych świata, który kupimy w grudniu, nie wyrósł w naturalnych warunkach. Wyhodowano go w szklarni lub sprowadzono, odpowiednio zabezpieczając, by przetrwał długą podróż. Jego wartość poza sezonem jest więc znacznie niższa. Także smak i zapach wyraźnie odbiegają od aromatu pomidora, który naturalnie dojrzał w słońcu i w kilka godzin po zerwaniu z krzaka, jest już na naszym talerzu. Zwracajmy więc uwagę na sezonowość warzyw i owoców – wybierając te, które właśnie teraz dojrzewają w Polsce.
Warzywa sezonowe – czyli bezcenne kapustne
Kapustne, kapustowate, krzyżowe – to różne określenia tej samej grupy warzyw. Należą do nich m.in. kalafior, brokuł, kapusta czy brukselka, czyli klasyka polskiej kuchni. Są nie tylko bardzo smaczne i uniwersalne w kuchni, ale przede wszystkim wyjątkowo zdrowe. Wszystkie krzyżowe to prawdziwa witaminowa bomba. Dodatkowo zawierają cenne substancje chemiczne – glukozynolany, które hamują procesy zapalne i mają właściwości antynowotworowe. Dieta bogata w te warzywa jest też polecana osobom, które mają zbyt wysoki poziom cholesterolu. Niestety znaczna część cennych składników jest wrażliwa na wysokie temperatury. Dlatego, by w pełni skorzystać z ich prozdrowotnych właściwości, należy jak najczęściej jadać je na surowo.
Sezon na warzywa zielone
Podobno sałatę i inne zielone liście jedzą tylko króliki i… będące na wiecznej diecie modelki. Na szczęście coraz więcej osób odrzuca ten pogląd i włącza zieleninę do codziennego menu. I bardzo słusznie, bo szpinak, botwinka, sałata, modny ostatnio jarmuż czy rozmaite zioła, jak koperek czy natka pietruszki to prawdziwe bogactwo cennych pierwiastków, witamin i mikroelementów. Niepozorna pietruszka zawiera więcej witaminy C, niż jakikolwiek owoc cytrusowy. Pozostałe zielone warzywa liściaste też są jej bogatym źródłem. Znajdziemy w nich także wapń, żelazo, magnez, potas i oczywiście – jak we wszystkich warzywach – dobroczynny błonnik i antyoksydanty.
Dieta bogata w te zielone warzywa, na które właśnie mamy sezon, sprzyja zachowaniu szczupłej sylwetki, zmniejsza ryzyko chorób nowotworowych, nadciśnienia i dolegliwości sercowo-naczyniowych.
Kuchnia sezonowa – prosto z ogródka
Żaby cieszyć się latem naprawdę zdrowymi warzywami, nie trzeba być rolnikiem. Wystarczy niewielki ogródek, a nawet skrzynka na balkonie. Uprawa aromatycznych pomidorów, papryki, a tym bardziej ziół, jest bardzo prosta i naprawdę nie wymaga ogromnych przestrzeni. Wspaniałe sezonowe warzywa mamy zawsze pod ręką i możemy być pewni, że nasze jedzenie jest prawdziwie ekologiczne. No chyba, że sami zastosujemy sztuczne nawozy, albo spryskamy czymś krzaki.
Owoce sezonowe – smak i zdrowie prosto z lasu
W przeciwieństwie do warzyw, uprawa owoców wymaga niestety większych przestrzeni, jeśli więc nie mamy działki czy ogródka, mamy dwa wyjścia. Kupić je w sklepie czy na rynku, albo zebrać w lesie. To właśnie tam rosną te najzdrowsze – jagody, jeżyny, maliny czy borówki. Słodkie, czarne jeżyny z pewnością zasługują na miano owoców młodości. Są wyjątkowo bogate w antyoksydanty, dzięki czemu hamują procesy starzenia, a jednocześnie chronią przed wieloma chorobami, także tymi bardzo poważnymi.
Z kolei maliny, choć cudownie słodkie, powinny wybierać osoby cierpiące na nadwagę. Są niskokaloryczne, a dzięki fitoskładnikom przyspieszają metabolizm tkanki tłuszczowej. Bogata w witaminę C i proantocyjaniny żurawina słynie z kolei z dobroczynnego działania na układ moczowy. Naukowcy przekonują, że jest też nieoceniona w profilaktyce raka. Kolejna składnica antyoksydantów to jagoda. Ten pyszny owoc – znany m.in. jako najlepszy przyjaciel naszego wzroku – ma też doskonały wpływ na pracę mózgu.
Sezon na owoce – cudowne jabłko
Jak mówi stare angielskie przysłowie „jedno jabłko dziennie trzyma lekarza z dala ode mnie”. Choć sezon na owoce jabłoni dopiero przed nami, a przynajmniej jego apogeum, już teraz możemy raczyć się owocami wczesnych odmian. Jabłko ma dobroczynny wpływ na cały nasz organizm. Naukowcy przekonują, że osoby, które każdego dnia zjadają przynajmniej jedno, są ogólnie zdrowsze, bardziej odporne na działanie szkodliwych drobnoustrojów i rzadziej zmagają się z otyłością.
Odporność z całą pewnością poprawią też inne sezonowe owoce, które właśnie teraz możemy dostać na każdym straganie – porzeczki. Włączając te owoce do codziennej diety możemy być pewni, że niedobór witaminy C, z pewnością nas nie dotknie.
Kalendarz sezonowych warzyw i owoców
Nie musimy zaglądać do internetu, czy wertować mądrych książek, by się przekonać, na które rośliny w danym momencie mamy sezon. Wystarczy spacer na lokalny rynek i wszystko stanie się jasne. Owoce i warzywa sezonowe z pewnością będą dominować na straganach. Co więcej właśnie teraz kupimy je w wyjątkowo atrakcyjnych cenach. To kolejny argument, by jadać je jak najczęściej. Ponieważ najzdrowsze są surowe lub jak najmniej przetworzone, wykorzystajmy je do sałatek, dań na zimno czy deserów.
Zaufajmy naturze – skoro latem obdarza nas takim bogactwem pysznych i zdrowych produktów, to znaczy, że w tym okresie, to właśnie one powinny stanowić podstawę naszej diety.