Dieta bogata w warzywa i owoce sezonowe – dlaczego warto?
Jesteś tym co jesz! To proste i krótkie zdanie słyszał praktycznie każdy z nas. Nie wszyscy jednak się nad nim dłużej zastanawiali, choć zawiera w sobie wielką mądrość na temat tak ważny, jakim jest odżywianie. Tylko urozmaicona i pełnowartościowa dieta sprawi, że będziemy w dobrej kondycji zdrowotnej. Na co dzień często o tym nie myślimy. Spożywamy wiele wysoko przetworzonej żywności i fastfoodów. Żeby lepiej zobrazować to, jakie szkody może wyrządzić niezdrowe jedzenie, wyobraźmy sobie prostą analogię – co stanie się jeśli nasz samochód z silnikiem diesla zatankujemy benzyną? Z pewnością czeka nas wizyta w warsztacie i spore kłopoty, także finansowe. Dlatego planując jadłospis musimy stawiać na wartościowe produkty a przede wszystkim zadbać o to, by organizmowi dostarczać warzywa i owoce sezonowe!
Dieta bogata w warzywa i owoce sezonowe – dlaczego warto?
Nasz organizm, do prawidłowego funkcjonowania, potrzebuje witamin oraz minerałów, a te znajdują się właśnie w warzywach i owocach. Ale jedzenie warzyw i owoców sezonowych ma także inne zalety. Przede wszystkim – świeżość! Stawiając na lokalne dary ziemi powiązane z porą roku mamy bowiem gwarancje, że były dopiero co zerwane, dzięki czemu będą doskonale smakować świeże, surowe. Warzywa i owoce, które docierają do nas z odległych regionów, zwykle dojrzewają dopiero w transporcie, często są przy tym traktowane chemią. Dlatego dojrzewające w naturalnych warunkach owoce i warzywa sezonowe są zdrowsze i bogatsze w cenne składniki pokarmowe. Takie owoce i warzywa są również smaczniejsze, bardziej aromatyczne. I to nadal nie jest koniec argumentów, które przemawiają za ich włączeniem do diety. Ważne są jeszcze aspekty ekologiczne i finansowe. Kupowanie świeżych owoców i warzyw od lokalnych dostawców stanowi wsparcie dla ich pracy, pozwala zmniejszać negatywne skutki transportu dla środowiska, i co bardzo ważne – daje realne oszczędności w budżecie domowym. Jedzenie sezonowych warzyw i owoców jest po prostu tańsze!
Jakie owoce i warzywa jeść na diecie?
Spożywanie warzyw i owoców jest niezwykle korzystne dla zdrowia, jednak nie wszystkie są korzystne dla zachowania szczupłej sylwetki. Przeprowadzone przez amerykańskich naukowców badania dowodzą, że osoby, które wybierają owoce i warzywa, które mają wyższą zawartość błonnika i niski indeks glikemiczny, tracą na wadze, nawet jeśli nie planowały diety odchudzające. Owoce i warzywa z tej grupy są bowiem zdrową przekąską, która na długo zapewnia uczucie sytości, ale nie wiąże się z nadmiarem kalorii. Jakie owoce mają zatem mało cukru? Przede wszystkim maliny, borówki, jagody czy jeżyny, ale także wiśnie, porzeczki oraz truskawki. Do tej grupy możemy dołączyć też jabłka, które zawierają sporo błonnika, dzięki czemu korzystnie wpływają na przemianę materii. Wszystkie wymienione skarby natury występują w Polsce i możemy cieszyć się nimi, szczególnie latem oraz jesienią, a jeśli zdecydujemy się na mrożonki i przetwory, nawet zimą. Wśród lokalnych polskich warzyw, które także są dostępne sezonowo, a mają mniej kalorii należy z kolei wymienić kalafiora, brokuły, fasolkę szparagową. Przeprośmy się także z brukselką! Nie jest to warzywo szczególnie lubiane, ale bogactwo witamin i minerałów, które kryje się w tej małej kapuście, powinno przekonać każdego, komu leży na sercu zdrowa dieta. Brukselka zawiera potas, wapń, żelazo, sód, kwas foliowy, magnez i jest źródłem witamin takich jak A, witamin z grupy B oraz witamin C, E, H i K.
Warzywa i owoce sezonowe – czerwiec, lipiec, sierpień
Lato to okres, kiedy możemy cieszyć się największym bogactwem warzyw i owoców sezonowych. Wiele z nich doskonale nadaje się do spożywania na zimno, co w czasie upałów jest szczególnie pożądane. W ciepłe dni częściej wybieramy lekkie przekąski i tu świetnie sprawdzą się owoce. Najpopularniejsze są owoce jagodowe czyli truskawki, borówki, maliny czy jeżyny. Stanowią one prawdziwe bogactwo witamin: A, C i tych z grupy B. Są również źródłem antyoksydantów, czyli substancji, które wspierają pracę komórek i niszczą wolne rodniki. Dostarczają także błonnika, pozytywnie wpływającego przemianę materii. U schyłku lata nadchodzi też czas na należące do grupy owoców pestkowych, śliwki. One także są pełne witamin i minerałów, ale dodatkowo, zawierają kwas foliowy, niezbędny by nasz układ nerwowy funkcjonował jak należy.
Jesienne warzywa i owoce sezonowe
Dieta bogata w warzywa i owoce to nie jest jedynie domena wiosny i lata. Również piękna, polska złota jesień ma nam dużo do zaoferowania. Ta pora roku to przede wszystkim sezon na dynię, cukinię, paprykę, bakłażana, buraki oraz śliwki i gruszki. Można z nich wyczarować wiele pysznych i pożywnych dań oraz deserów, a także przetworów. Oto przegląd i najważniejsze zalety jesiennych warzyw:
Buraki czerwone
Sezon na nie trwa od września aż do marca. Warto je jeść, ponieważ posiadają liczne właściwości zdrowotne: wspomagają odporność organizmu, układ krwionośny, nerwowy i spowalniają procesy starzenia. To także idealne warzywo dla osób na diecie, gdyż posiada ono właściwości odchudzające. Burak to warzywo, z którego można wyczarować wiele wspaniałych potraw. Czerwone świetnie smakują surowe, pieczone czy kiszone. Można z nich także przygotować sok.
Cukinia
Warto ją kupować przede wszystkim od września do października. Możemy ją piec, smażyć, a nawet zrobić z niej zdrowy makaron. Cukinia ma niski indeks glikemiczny, dzięki czemu jest dobra dla cukrzyków, wspomaga pracę mózgu, odporność oraz układ nerwowy. Docenić powinny ją także osoby będące na diecie.
Dynia
To prawdziwa królowa jesieni, ale także zimy, bo sezon na nią zaczyna się we wrześniu i trwa aż do marca. Możliwości jakie daje w kuchni są niezliczone! Dynia jest bogata w beta – karoten, więc hamuje procesy nowotworowe. Obniża także poziom złego cholesterolu.
Papryka
Podobnie jak cukinia, najlepsza jest we wrześniu i październiku. Jej największą prozdrowotną zaletą jest to, że zwalcza wolne rodniki, więc hamuje procesy starzenia, a dzięki temu, że ma cztery razy większą zawartość witaminy C niż cytryna, świetnie wspiera naszą odporność. Spożywanie papryki w postaci surowej wspomaga także procesy trawienia.
Z jesiennych owoców polecamy szczególnie gruszki. Są rekomendowane dla osób na diecie, gdyż w ponad 80% składają się z wody. Mają dobroczynny wpływ na pracę jelit. Miękkie i dojrzałe gruszki wspierają walkę z zaparciami, a z kolei te cierpkie i mniej soczyste, zwalczają biegunkę. Są też doskonałe w walce z przeziębieniami, gdyż łagodzą kaszel i gorączkę. Warto pamiętać, że gruszkę jemy koniecznie ze skórką! W najgorszym wypadku, korzystamy z obieraczki, żeby jak najcieniej ją obrać i stracić jak najmniej wartości odżywczych.
Zimowe owoce i warzywa sezonowe
Zimą dominują warzywa korzeniowe i liściaste, zwłaszcza kapustne. Najczęściej przygotowujemy z nich sycące, ciężkie potrawy, które mają dodać nam energii do ogrzania ciała. Ziemniaki, cebula, czosnek, kapusta, pasternak, seler, kalarepa, to tylko niektórzy bohaterowie zimy. Należy do nich także bardzo zdrowy jarmuż, który może stać się bazą do lekkich sałatek czy koktajli. W zimowej diecie pamiętajmy szczególnie o czosnku i cebuli. Te warzywa nie tylko poprawiają smak potraw, ale stanowią domowe lekarstwo na przeziębienia. Czosnek jest naturalnym antybiotykiem. Hamuje rozwój bakterii i podnosi odporność organizmu. Warto go jadać regularnie, a gdy dopadnie nas już przeziębienie, sprawdzi się w towarzystwie ciepłego mleka i miodu. Na kaszel i ból gardła nieodzowny z kolei będzie syrop z cebuli. Wystarczy pokroić cebulę na talarki lub mniejsze kawałki, wrzucić do dużego słoika i zalać wszystko miodem. Na drugi dzień domowy syrop z cebuli jest już gotowy!
Warzywa i owoce sezonowe – marzec, kwiecień, maj
Wiosna, wiosna, wiosna, ach to Ty. A Wiosną zaczynają być dostępne bardzo zdrowe zielone warzywa takie jak:
- szparagi,
- karczochy,
- sałata,
- brokuły
- młoda kapusta.
Poza tą grupą, w sezonie wiosennym w naszym menu powinny znaleźć się również młoda marchew, kalafior, a z owoców koniecznie truskawki. Jedną z ulubionych wiosennych nowalijek jest też rzodkiewka. Polecana w walce z anemią, artretyzmem i reumatyzmem. Ma także działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Co ważne – regularnie jedzone rzodkiewki zapobiegają wypadaniu włosów i łamaniu się paznokci oraz są niskokaloryczne. W 100 g rzodkiewki znajduje się tylko 16 kcal, zatem jest polecana osobom na diecie. Dbającym o sylwetkę rekomendowany jest wiosną także rabarbar. Niekoniecznie w postaci ciasta z kruszonką. Można go z powodzeniem dodawać do dań mięsnych czy ryb, grillować. Oprócz wymienionych warzyw i owoców, do wiosennego jadłospisu warto włączyć także szparagi, bób, kalarepę czy szpinak, jak i zaliczane do tak zwanych superfoods kiełki.
Różnorodna, zbilansowana dieta to gwarancja zdrowia, szczupłej sylwetki oraz dobrego samopoczucia. Jednak spożywanie produktów sezonowych ma także ogromny wpływ na środowisko i zmianę klimatu. Dlatego układając jadłospis w oparciu o sezonowe owoce i warzywa dbamy o własne zdrowie, ale także o lepszą kondycję naszej planety!