Ciekawostki o pszczołach: ile żyje pszczoła, co jedzą pszczoły i jak sprawdzić, czy miód jest prawdziwy?

Listopad to wspaniała pora, żeby napić się herbaty z miodem. Tylko jakim? No i jak to jest z tymi pszczołami – czy rzeczywiście powinniśmy się ich bać? Ciekawostki o pszczołach i wiele innych słodkich tematów poruszamy w rozmowie z Tomkiem Radziwonowskim z Miejskiej Pasieki.

Tomku, pszczelarstwo to twoja pasja, która jednak nie wzięła się z tradycji rodzinnych, tylko zupełnie przypadkiem…

… tak… Kupiłem 2 stare, puste ule, tak po prostu, do ozdoby. Podobał mi się wystrój ogrodu naturalistycznego ze stojącymi ulami. Miesiąc później pojechałem i kupiłem ule już z pszczołami. I tak powoli się w to wdrażałem, aż w końcu z żoną stwierdziliśmy, że może to być sposób na życie. 

Czy to była miłość do miodu, czy raczej do pszczół?

Do pszczół. Oprócz pozyskiwania miodu, zajmujemy się również hodowlą pszczół, w szczególności pszczół matek. Dbamy o to, żeby doskonalić pszczoły, tak żeby były wydajniejsze, lepiej zimowały. Miód jest częścią naszej pracy. 

To zanim porozmawiamy więcej o pszczołach, kilka słów na temat samego miodu. Mamy ich w sklepach wiele rodzajów, jak się w tym wszystkim odnaleźć?

Przede wszystkim powinniśmy wybierać taki miód, który nam odpowiada czy to smakowo czy zapachowo. Nie kierować się modą. Zdecydowanie lepsze są miody z danego regionu w którym żyjemy. Uważa się, że osoby, które jedzą miody lokalne są mniej narażone na alergie pyłkowe.

Czy w każdym regionie Polski możemy znaleźć miód właściwy dla tego terenu?

Tak. Wiadomo, im bliżej na południe, tym pojawia się tam spadź iglasta. Na Podlasiu, gdzie jesteśmy mamy pyszną spadź liściastą, mamy miód lipowy, rzepakowy czy gryczany.

Jak rozpoznać miód z cukrem?

Miód z cukrem nie zdarza się w sklepach, dlatego, że koszt takiej produkcji jest bardzo wysoki. Jednak często zdarza się miód sprowadzany jest z innych krajów: Ameryki Południowej, czy Chin. 

A jak sprawdzić, czy miód jest prawdziwy?

Niestety żadna z domowych metod nie pozwala na sprawdzenie ze stu procentową pewnością czy miód jest prawdziwy. Pozostaje nam zaufanie do pszczelarza, od którego kupujemy miód. 

Dobrze, wróćmy do samych pszczół i ich życia, które obserwujesz na co dzień. Jak wygląda „sekretne życie pszczół”?

Z takich ciekawostek mogę powiedzieć, że pszczoły śpią. Odpoczywają przeważnie na dolnych plastrach, bliżej wejścia do ula. Często śpią również w kwiatach, na przykład w ciepłą noc.

Ile żyje pszczoła?

Tzw. pszczoły letnie żyją krótko do sześciu tygodni. Jednak pszczoły w okresie zimowym potrafią przedłużać swoje życie i żyć nawet do ośmiu miesięcy. Mówimy o pszczole robotnicy. Królowa żyje do pięciu lat i nie jest w tym czasie wymieniana przez inne pszczoły. 

Co jest dla ciebie przyjemnością w pracy pszczelarza?

Obcujemy z pszczołami kilkanaście godzin na dobę przez osiem miesięcy w roku. Mimo, że jest to praca wymagająca i stresująca, to jednak daje bardzo dużo przyjemności. Ja odpoczywam przy pszczołach. Podczas pracy z nimi poznaje samego siebie. Człowiek uczy się, że wszystko w przyrodzie jest od siebie zależne, a my jako ludzie jesteśmy częścią tej przyrody.

A co dokładnie daje ci odpoczynek przy pszczołach. Bo jak sam powiedziałeś jest przy tym dużo stresu. Ma się ogromną odpowiedzialność za setki tysięcy stworzeń. No i trzeba pilnować żeby pszczoła nas nie ugryzła… znaczy użądliła.

(Śmiech). Pszczoły też gryzą. Żądlą jedną stroną, gryzą drugą stroną. Co do samego odpoczynku, to daje mi to poczucie spełnienia. Robię coś, co daje mi satysfakcje. Wiem, że to jest coś, co chciałem robić. I widzę tego efekty. Dbam o pszczelą rodziną i widzę jak jest ona silniejsza, daje więcej miodu. To jest coś wspaniałego. 

Miałeś taki okres, że bałeś się pszczół przebywając w obecności setek tysięcy osobników?

Przy tej pracy, ilość użądleń to od 20 do 50 dziennie. Więc samych żądeł się nie boję, jednak problemem mogło by być ukłucie w oko. Dlatego pracujemy w kapeluszach z siatką. Co do obaw, to bardziej przejmuję się tym, że czegoś nie zrobię dobrze. To ode mnie zależy, czy pszczela rodzina przeżyje zimę. W tym czasie w jednym ulu może być dziesięć lub kilkanaście tysięcy pszczół. W sezonie ta liczba dochodzi nawet do 100 tysięcy osobników na jeden ul. Dlatego trzeba się cały czas uczyć i rozmawiać z innymi pszczelarzami.

Dobrze, wróćmy jeszcze na koniec do miodu i jego właściwości. Dlaczego właściwie powinniśmy jeść/ pić miód?

Miód jest bardziej przyswajalny niż cukier. Jest też smaczniejszy. No i pamiętajmy o tym, że kupując miód, wspieramy pszczelarzy w ich pracy i dokładamy się do tego, że nam wszystkim jest trochę bardziej słodko.